رویکرد «فشرده» در شهرهای جهان چیست؟
تاریخ انتشار: ۷ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۳۹۴۶۲۳
شهر فشرده یک مفهوم برنامهریزی و طراحی شهری است که تراکم مسکونی، ساختمانهای چندکاربری، محلههای خودکفا و تعامل اجتماعی را ترویج میدهد. در طراحی این شهر، نیازهای شهروندان، دوچرخهسواری و پیادهروی در اولویت قرار دارد.
به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، شهر فشرده مفهومی است که بر اساس آن ساخت ساختمانهای بلند با تراکم بالا و با کاربری ترکیبی پیشنهاد میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اصطلاح شهر فشرده برای اولین بار در سال ۱۹۷۳ توسط جورج دانتسیگ و توماس الساعتی ابداع شد، دو ریاضیدانی که دیدگاه آنها عمدتاً ناشی از تمایل به استفاده کارآمدتر از منابع بود. این مفهوم آن گونه که بر برنامهریزی شهری تأثیر گذاشته است به جین جیکوبز و کتاب مرگ و زندگی شهرهای بزرگ آمریکا (۱۹۶۱) نسبت داده میشود، که نقدی بر سیاستهای برنامهریزی مدرنیستی بود که از نظر جیکوبز بسیاری از موجودات داخل جوامع شهری را از بین میبرد. وی انتقاد دیگری هم به برنامهریزی و حملونقل آن زمان داشت که باقیمانده از جنبش باغشهر بود و باعث کاهش تراکم مسکن در مناطق شهری شده بود.
مفهوم شهر فشرده و قابلیت دسترسیاگرچه مفهوم شهر فشرده توسط نویسندگان آمریکایی ابداع شد، اما در سالهای اخیر بیشتر توسط برنامهریزان و دانشگاهیان اروپایی و به ویژه بریتانیایی استفاده شده است که از آن میان میتوان به مایکل جنکس اشاره کرد. در آمریکای شمالی اصطلاح «رشد هوشمند» به طور فزایندهای رایج شده است که با مفهوم شهر هوشمند مرتبط است و بسیار شبیه به شهر فشرده است، هرچند رشد هوشمند مفاهیم هنجاری قویتری را به همراه دارد و اغلب به طور آزاد برای تطبیق این بحثها استفاده میشود.
شهرهای فشرده برای تأمین تمام نیازهای شهروندان، از جمله فرصتهای کاری در نظر گرفته شده است. شخصی که در یک شهر فشرده کار میکند میتواند به جای رانندگی، مسافت کوتاهی را تا محل کار پیادهروی یا دوچرخهسواری کند. این امر باعث کاهش مصرف سوخت فسیلی، انتشار گازهای گلخانهای و آلایندهها و همچنین تراکم ترافیک میشود. مطالعات انجامشده نشان میدهد که زمان رفت و آمد به تراکم شهری و تنوع ساختارهای موجود در جامعه بستگی دارد. برای نزدیکی به محل کار در یک شهر فشرده لازم است ساختارهای شهر برای ایجاد موقعیتهای شغلی در مناطق مختلف فراهم باشد. هرچه شهر توسعه یافتهتر باشد، کارفرمایان بیشتری میتوانند در آنجا مستقر شوند و کارمندان کمتری نیاز به رفت و آمد در مسافتهای طولانی دارند.
مفهوم نزدیک بودن بر دسترسی ساکنان به فضاهای سبز نیز تأثیر میگذارد، هر چه فضای سبز یک جامعه بیشتر باشد، تراکم شهری کمتر است و درنتیجه بر میانگین فاصله رفت و آمد تأثیر میگذارد. فضاهای سبز مزایایی مانند ایجاد فرصتهای تفریحی و آموزشی و افزایش سلامت روان دارد به همین دلیل مردم حاضرند طولانی بودن زمان را برای رسیدن به این مزایا بپذیرند.
شهر فشرده و پایدارییکی دیگر از نقاط قوت پیشرفت شهرهای فشرده کمک به توسعه پایدار است. اما مطالعات اخیر نشان میدهد که این پیشرفتها به اندازه وعده داده شده مؤثر نیستند و انتقاداتی به آنها وارد است. اولین انتقاد این است که همسویی عرضه و تقاضا در بعضی موارد امکان پذیر نیست چرا که تعداد افراد ساکن در یک فضا به محدودیتهای منابع و طراحی بستگی دارد. علاوه بر این، در حالی که تراکم بالا ممکن است قابل دستیابی باشد، ولی با خواستهها و انتظارات ساکنانی که خواهان حفظ حریم خصوصی و فضای شخصی بیشتر هستند، در تضاد است. دومین انتقاد به شهر فشرده این است که برای ایجاد شرایط زندگی بسیار مطلوب و کیفیت زندگی بالا، هزینههای زندگی باید افزایش یابد و در نتیجه خانوادههای کمدرآمد را به حومه شهر سوق میدهد.
اتفاقی که میافتد تحریک گسترش شهری است به نحوی که بار رفت و آمدهای طولانیتر بر دوش کارگران کمدرآمد باشد. سومین انتقاد به شهر فشرده این است که اثرات سو زیستمحیطی آن مانند افزایش تولید زباله و آلودگی نیز متراکم است.
براساس تحقیقات انجام شده درباره مقایسه شهرهای فشرده با شهرهای پراکنده، شهرهای فشرده در مصرف زمین کارآمد، الگوهای کاربری زمین انعطافپذیرتر، بهرهوری هزینه توسعه و نگهداری و کاهش اتکا به سوختهای فسیلی و وسایل نقلیه موتوری برتری دارند؛ اما در مقابل، معایبی شامل آسیبپذیری بیشتر در برابر اثرات بلایا، فضای شخصی کمتر و اثرات زیستمحیطی بالاتر به دلیل تراکم نیز دارند.
شهر فشرده، پراکندگی شهری و وابستگی به خودروتراکم بالای جمعیت در شهرهای فشرده به این معنی است که مردم برای رسیدن به سوپرمارکت، مدرسه، مهدکودک، رستوران، کتابخانه، باشگاه ورزشی و ایستگاههای سیستم حملونقل عمومی مسافتهای کوتاهی را پیادهروی کنند. اینکه آیا شهر فشرده یا رشد هوشمند مشکلات وابستگی به خودرو را کاهش میدهد یا میتواند مشکلات مربوط به پراکندگی شهری را کاهش دهد، طی چندین دهه به شدت مورد بحث بوده است و در نهایت به این نتیجه رسیدهاند که مناطق شهری متراکمتر با کاربری ترکیبی زمین و حملونقل عمومی بهتر، نسبت به مناطق مسکونی حومهای و برون شهری با تراکم کمتر، استفاده کمتری از خودرو دارند.
نفوذ طراحی شهر فشرده در اروپاپارلمان اروپا در سال ۲۰۰۸ خواستار اجرای اقداماتی در حمایت از طرحها و برنامههای شهری شد تا اقدامات مؤثری در زمینه تغییرات آبوهوایی و سایر مشکلات زیستمحیطی انجام شود. در این راستا دولتها و برنامهریزان شهری تمرکز خود را بر طراحی شهرهای فشرده قرار دادند و خواستار مشارکت همه ذینفعان این طرح شدند. بسیاری از کشورها اقدامات تحسین برانگیزی برای این موضوع انجام دادند که به عنوان یکی از برجستهترین آنها میتوان به هلند اشاره کرد.
برنامهریزی شهری هلند به شدت تحت تأثیر شهر فشرده است. در دهه ۱۹۶۰ شهرها در محلههای بزرگ گسترش یافتند تا نهایت استفاده را از فضای موجود داشته باشند درحالیکه بعدها، شهرها به هیچ وجه اجازه گسترش نداشتند. در عوض شهرهای جدید در فواصل متناسب از مرکز شهر ساخته شدند و به این ترتیب حملونقل عمومی مرکز و حومه آن را به هم متصل میکرد که منجر به افزایش رفتوآمد بین شهری شد. پس از آن، در دهه ۱۹۸۰، دولتها به این نتیجه رسیدند که بسیاری از مردم میخواهند در مراکز شهری بزرگ زندگی کنند، بنابراین محلههای شهری جدید را کاملاً نزدیک به قسمتهای اصلی قرار دادند.
این محلههای جدید به صورت هوشمندانه، نسبتاً متراکم و با امکانات بسیار خوب برای رفتن به مرکز شهر با وسایل نقلیه عمومی یا دوچرخه طراحی شده بودند. در نتیجه، همه محلهها در شهرهای هلند به مراکز شهر نزدیک هستند و به ساکنان این امکان را میدهند تا با دوچرخه تردد کنند. خروج از شهر مستلزم رانندگی در حومههای پراکنده نیست و بازدید از مناطق روستایی را نیز به همین ترتیب آسان و محبوب میکند.
شهر ملبورن، استرالیا، برنامه ملبورن ۲۰۱۷-۲۰۵۰ را برای تطبیق با رشد و گسترش مبارزه توسعه داد. این طرح شامل عناصر متعددی از مفهوم شهر فشرده از جمله مسیرهای دوچرخه سواری جدید و ساخت محلههای ۲۰ دقیقهای بود.
کالاری، شهری در جزیره ساردینیا ایتالیا، یک طرح استراتژیک را برای احیای شهر و بهبود قابلیت پیادهروی آغاز کرد. بر اساس این برنامه، شهرداری به طور فعال بازخورد عمومی را از طریق یک فرآیند برنامهریزی مشارکتی، به دست آورد تا طرح پیشنهادی به مردمیترین حالت خود باشد. یکی از جنبههای منحصر به فرد این طرح تغییر کاربری فضاها و ساختمانهای عمومی بود که دیگر مورد استفاده قرار نمیگرفتند و به این ترتیب عملکرد جدیدی به ساختمانها بخشیده شد و مردم میتوانستند طبق نیاز خود در تعیین کاربری جدید مشارکت داشته باشند.
در پاریس نیز زمینهای بازی مدارس بعد از ساعات مدرسه به پارک تبدیل شدند و تعدادی از میدانهای شهر نیز با درختان و مسیرهای دوچرخهسواری بازسازی شدند.
توسعه شهرهای فشرده در آسیااکثر شهرهای روسیه و اسلواکی میتوانند به عنوان شهرهای فشرده شناخته شوند. مناطق مسکونی متشکل از بلوکهای آپارتمانی بزرگ بین سه تا هشت طبقه، در پارکهای پر از درخت، گل، زمینهای بازی و نیمکتها با مغازهها و کافههای کوچک در سطح همکف یا به صورت خوشهای در اطراف مسیرهای اصلی است و ساکنین فضای زیادی برای معاشرت دارند.
دبی پروژه شهر فشرده را در سال ۲۰۲۲ راهاندازی کرد به طوریکه که ساکنان میتوانند در عرض ۲۰ دقیقه با پای پیاده یا دوچرخه به نیازهای روزانه و مقاصد دسترسی داشته باشند. این طرح شامل قرار دادن ۵۵ درصد از ساکنان در فاصله ۸۰۰ متری ایستگاههای حملونقل انبوه است که به آنها امکان میدهد به ۸۰ درصد نیازهای روزانه و مقاصد خود برسند.
در بزرگترین شهر فیلیپین، دولت کوئزونسیتی در سال ۲۰۲۳ برنامههای خود را برای اجرای مفهوم شهر فشرده برای ایجاد یک جامعه قابل پیادهروی، کاربرپسند و پایدار برای ساکنانش اعلام کرد. تحت تأثیر شهر پاریس، دولت این شهر قصد دارد توسعه شهری را مردممحور کند و به هدف شهر برای رسیدن به بیطرفی کربن تا سال ۲۰۵۰ سریعتر برسد.
طرح جامع ۲۰۱۶ برای شانگهای چین خواستار ایجاد «حلقههای زندگی اجتماعی فشرده» بود، جایی که ساکنان میتوانستند تمام فعالیتهای روزانه خود را در عرض چند دقیقه دقیقه پیادهروی انجام دهند. حلقه زندگی اجتماعی در شهرهای دیگر چین مانند بائودینگ و گوانگژو اجرا شده است.
چنگدو، برای مبارزه با گسترش شهری، طرح موسوم به «شهر بزرگ» را راهاندازی کرد که در آن توسعه در لبههای شهر به گونهای خواهد بود که بتواند تمام خدمات لازم را در یک پیادهروی چند دقیقهای پشتیبانی کند.
کد خبر 715519منبع: ایمنا
کلیدواژه: شهر فشرده دوچرخه سواری تعامل اجتماعی پیاده روی شهرهای جهان برنامه ریزی شهری طراحی شهری پایداری شهری توسعه شهری پاریس آمستردام چین ملبورن شانگهای شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق حمل ونقل عمومی دوچرخه سواری شهرهای فشرده برنامه ریزی ساختمان ها پیاده روی محله ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۳۹۴۶۲۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رشد اقتصادی شهرها در گرو پتانسیل کارآفرینی
ابرشهرها (Mega City) که شهرهای بسیار بزرگ با جمعیت بیش از ۱۰ میلیون نفر هستند، به موتورهای رشد اقتصادی و ایجاد شغل تبدیل شدهاند و کارآفرینانی را جذب میکنند که به دنبال استفاده از فرصتهای ارائهشده توسط این مراکز شهری گسترده و پویا هستند.
به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، ابرشهرها اکوسیستمهای پیچیدهای هستند که توسط جریان ثابتی از مردم، کالاها و خدمات تغذیه میشوند و افرادی را که به دنبال فرصتهای بهتر برای کار، تحصیل یا سبک زندگی هستند، به خود جذب میکنند. این شهرها با سطح بالای شهرنشینی، رشد و تنوع جمعیت مشخص میشوند و بهعنوان مرکزی برای خلاقیت و نوآوری شناخته میشوند. اجزای کلیدی این اکوسیستمها شامل سیستمهای حملونقل، مسکن، مراقبتهای بهداشتی، آموزش و فرصتهای شغلی است که به هم پیوسته هستند و تغییرات در یک حوزه میتواند بر قسمتهای دیگر تأثیر بگذارد.
فرصتها و چالشهای ابرشهرهاابرشهرها با جمعیت بالای ۱۰ میلیون نفر، مراکز نوآوری و خلاقیت هستند و فرصتهای زیادی مانند دسترسی به بازارهای بزرگ، نیروی کار مختلف و رویدادهای فرهنگی پر جنبوجوش را برای کارآفرینانی فراهم میکنند که میخواهند کسبوکار خود را راهاندازی یا توسعه دهند. با این حال، چالشهایی از جمله هزینههای بالای زندگی، ازدحام، آلودگی و نابرابری اجتماعی سر راه این کارآفرینان قرار دارد و افرادی که میخواهند در ابرشهرها موفق شوند باید راههایی برای عبور از این چالشها و غلبه بر آنها بیابند.
کارآفرینان میتوانند با شناسایی و استفاده از فرصتهای موجود در بازار، محصولات و خدمات نوآورانهای ایجاد کنند که نیازهای جمعیت شهر را برآورده میکند، فناوریهای جدیدی را توسعه دهند که چالشهای شهری را برطرف میکند و با سازمانهای محلی برای ایجاد تغییرات اجتماعی و اقتصادی مشارکت کنند و از این راه به ایجاد آیندهای عادلانهتر و پایدار برای همه مردم کمک کنند.
یکی از کارآفرینانی که از فرصت ابرشهرها برای رشد اقتصادی و ایجاد شغل استفاده کرده است، ایلان ماسک است که از طریق شرکتهای مختلف خود، از جمله تسلا، اسپیس ایکس و شرکت بورینگ، هزاران شغل ایجاد کرده و صنایعی از جمله حملونقل و انرژی را متحول کرده است. مثال دیگر، اقتصاد اشتراکگذاری است که فرصتهای جدیدی را برای کارآفرینان ایجاد کرده است تا خدماتی که نیازهای ساکنان شهرها را برآورده میکند، مانند وسایل نقلیه اشتراکی و اجاره کوتاه مدت را ارائه دهند.
موتورهای رشد اقتصادی و فرصتهای کارآفرینیابرشهرها با تمرکز بر مردم، منابع و سرمایهها، فرصتهای زیادی را در اختیار کارآفرینان قرار دادهاند و میتوان گفت به موتورهای رشد اقتصادی تبدیل شدهاند. عملکرد مؤثر در ابرشهرها به عوامل متعددی وابسته است که شامل ترکیبی از فعالیتهای اقتصادی، زیرساختها، خدمات اجتماعی، دولت و نیروی کار ماهر است. این شهرهای بزرگ برای رسیدن به موفقیت باید بتوانند بهطور مؤثر این عوامل را متعادل و هماهنگ کنند و چرخهای از رشد و توسعه اقتصادی ایجاد کنند. این رشد اغلب ناشی از اثر انباشتگی است، بهطوریکه مشاغل و افراد از نزدیکی سایر مشاغل و افراد استفاده میکنند و در نتیجه بهرهوری و نوآوری افزایش مییابد.
کارآفرینانی که به دنبال استفاده از فرصتهای ارائهشده توسط ابرشهرها هستند، باید بر شناسایی محرکهای کلیدی رشد در داخل شهر تمرکز کنند. این محرکها شامل صنایع نوظهور، تقاضای روبهرشد مصرفکننده و شکافهای موجود در بازار است که میتواند با محصولات یا خدمات نوآورانه پر شود. نکته قابلتوجه برای کارآفرینان ایجاد شبکهای قوی از ارتباطات و همکاران در داخل شهر است تا بتوانند از دانش، منابع و تخصص سایر مشاغل و افراد استفاده کنند. یکی دیگر از عوامل کلیدی در موفقیت ابرشهرها، توانایی آنها در جذب و حفظ استعدادها است. ابرشهرها طیف گستردهای از فرصتهای شغلی و همچنین دسترسی به مؤسسات آموزشی و فرهنگی در سطح جهانی را ارائه میدهند که نیازمند نیروی کار بسیار ماهر و متنوع است.
موفقترین ابرشهرهای جهاندر حالی که ابرشهرها تقریباً در سراسر جهان وجود دارند، آسیا تعداد زیادی از آنها را به خود اختصاص داده است. این مناطق شهری عظیم با تراکم بالا مشخص میشوند که چالشها و استانداردهای زندگی آنها میتواند بسیار متفاوت باشد. در ادامه برخی از موفقترین نمونههای ابرشهری موفق در جهان معرفی میشوند.
سنگاپورسنگاپور از زمان راهاندازی ابتکار هوشمند خود در سال ۲۰۱۴، طیف گستردهای از فناوریهای هوشمند را در بخش عمومی و خصوصی خود معرفی کرده است. برای مثال فناوری پرداخت بدون تماس به طور گستردهای برای هدایت کارآمد تردد ۷.۵ میلیون مسافر سنگاپور در نظر گرفته شده است که از حملونقل عمومی استفاده میکنند. برای کمک به کاهش فشار جمعیت سالخورده، یک سیستم سلامت دیجیتال با مشاورههای ویدئویی و همچنین دستگاههای پوشیدنی اینترنت اشیا برای نظارت بر بیماران معرفی شد. علاوه بر این، سنگاپور در سال ۲۰۲۱ برنامههای آینده خود را برای شهر جدیدی با محیط زیست هوشمند اعلام کرد که کاملاً بدون وسایل نقلیه باشد. این شهر جنگلی برنامهریزی شده خانه پنج منطقه مسکونی با ۴۲ هزار خانه و همچنین مناطق امن برای عابران پیاده و دوچرخه سواران خواهد بود.
شنژن، چینابرشهر شنژن با جمعیت بیش از ۱۵ میلیون نفر، بهعنوان یکی از مهمترین قطبهای فناوری جهان شناخته میشود و میزبان مراکز بینالمللی، بخشهای تحقیق و توسعه و بخشهای تولید بسیاری از شرکتهای جهانی پیشرو است. این ابرشهر چینی که در سال ۱۹۸۰ شروع به کار کرد، اکنون به مهمترین شهر هوشمند کشور تبدیل شده است و الگویی برای دیگر شهرهای چین است.
توکیو، ژاپنپایتخت ژاپن از دهه ۷۰ ابرشهر بوده است، زمانی که پروژههای انبوهسازی ساختمانهای بلند و مدرنسازی بسیار سریع آن را به شهری برای آینده تبدیل کرد. برنامههای توسعه شهری شامل فعالیتهای مربوط به احیای زمین، با سرعت زیادی ادامه یافت تا اینکه حباب املاک و بدهی در دهه ۹۰ ترکید. امروزه توکیو به سبب بهرهگیری از حملونقل عمومی، معماری مقاوم در برابر زلزله و تأثیرات فرهنگی عظیم خود در جهان شهرت دارد.
دهلی، هندابرشهر دهلی با بیش از ۳۲ میلیون شهروند دربرگیرنده دهلی نو، پایتخت هند است و مساحت وسیعی بیش از ۱۴۰۰ کیلومتر مربع را اشغال میکند. با اینکه این ابرشهر با محلههای بسیار متراکم و سطوح خطرناک آلودگی هوا و آب شناخته شده است، اما دومین رتبه تولید ناخالص داخلی سرانه در این کشور را دارد و در حال حاضر اقدامات زیادی را برای پیشرفت انجام میدهد که بهبود استانداردهای زندگی بخشی از برنامههای شهر هوشمند دهلی است.
مترومانیل، فیلیپینفیلیپین یک کشور مجمعالجزایری است و موقعیت جغرافیایی آن منجر به شکلگیری پایتخت آن، مانیل، یکی از بزرگترین ابرشهرهای جهان شده است که شامل ۱۶ منطقه شهری با جمعیتی بالغ بر ۲۶ میلیون نفر است که همواره در معرض سیل، طوفان و زلزله قرار دارند. با وجود اینکه بیش از ۳۰ درصد از تولید ناخالص داخلی کشور را تشکیل میدهد، سطح بالایی از نابرابری در این ابرشهر وجود دارد. در سالهای گذشته سرمایهگذاریهای عمدهای در حوزه امنیت و حملونقل در مانیل انجام شده است.
نیویورک، ایالات متحدهیکی از نمونههای ابرشهری موفق، شهر نیویورک با بیش از ۸ میلیون نفر جمعیت است که بهعنوان یکی از بزرگترین و پویاترین مناطق شهری جهان شناخته میشود. موفقیت این شهر تا حد زیادی به دلیل ترکیب متنوع فعالیتهای اقتصادی آن از جمله فعالیتهای مالی، فناوری اطلاعات، رسانه و سرگرمی است. ترکیب این بخشهای اقتصادی، محیطی مناسب برای کارآفرینان ایجاد کرده است و در سالهای گذشته استارتآپهای موفق بسیاری در این شهر ظهور و رشد کردهاند.
پاریسپاریس یکی از موفقترین شهرها در زمینه جذب سرمایهگذاری در املاک تجاری است و از حیث داشتن نیروی کار ماهر، یکی از با استعدادترینها شناخته میشود. همچنین از نظر دانش و نوآوری، یک مکان جذاب برای جوانان یا استارتآپها شناخته میشود زیرا در حال توسعه یک استراتژی «هوشمند» است که از پیشرفتهای فناوری بیشترین بهره را میبرد.
کد خبر 749934